เตโอติอัวกัน (Teotihuacan) : มหาพีระมิดแห่งเม็กซิโก

โดย วรัญญา กลิ่นแก้วณรงค์

พีระมิดในโลกของเรานั้นไม่ได้มีแค่ที่อียิปต์เพียงประเทศเดียวเท่านั้น แต่ยังมีมหาพีระมิดอีกมุมโลกหนึ่ง ตั้งอยู่ ณ ทวีปอเมริกาเหนือ ประเทศเม็กซิโก ซึ่งเต็มไปด้วยศิลปวัฒนธรรมและอารยธรรมเก่าแก่ติดอันดับโลกที่สืบทอดมาแต่โบราณกาลจากชนเผ่าพื้นเมืองหลายชนเผ่าที่เคยครอบครองดินแดน อาทิ ชาวโอลเม็ก ชาวมายา ชาวเตโอตีอัวกัน ชาวตอลเต็ก และชาวแอสเต็ก ครั้งนี้เราจะพาไปเที่ยว พีระมิด เตโอติอัวกัน (Teotihuacan) ที่นี้มีพีระมิดทั้งหมด 3 หลัง ได้แก่ Pyramid of the Sun, Pyramid of the Moon และ Pyramid of Feathered Serpent นอกจากพีระมิดแล้ว ยังมีพิพิธภัณฑ์ที่จัดแสดงโชว์อารยธรรมของจักรวรรดิแอซเทกส์ Aztecs ซึ่งถือว่าเป็น อารยธรรมแรกๆของโลก ภายในจะแสดงหลักฐานทางโบราณคดี วัตถุโบราณ ข้าวของเครื่องใช้ เครื่องประดับ ภูมิปัญญา พิธีกรรม โดยองค์การยูเนสโกได้ยกให้เตโอติอัวกันเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรม (cultural heritage)   ดังนั้นจึงถือว่าเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่ห้ามพลาดโดยเด็ดขาด


ภาพโดย วรัญญา กลิ่นแก้วณรงค์

มหาพีระมิดแห่งเม็กซิโก ตั้งอยู่ใน Mexico city เมืองหลวงของประเทศเม็กซิโก อยู่​ห่าง​ออก​ไป​ประมาณ 50 กิโลเมตร​ทาง​ตะวัน​ออก​เฉียง​เหนือ​ของ​กรุง​เม็กซิโก​ซิตี พีระมิดมีขนาดใหญ่เกือบเทียบเท่ามหาพีระมิดแห่งกีซาของอียิปต์ ชื่อ​เตโอติอัวกัน (Teotihuacan ) มาจาก​ภาษา​นาอัวเติล หมาย​ความ​ว่า (City of God) “นคร​แห่ง​เทพเจ้า” หรือ “ที่​ซึ่ง​มนุษย์​กลาย​เป็น​เทพเจ้า.”


ภาพโดย วรัญญา กลิ่นแก้วณรงค์

Pyramid of the Sun พีระมิดแห่งดวงอาทิตย์เป็นพีระมิดที่ใหญ่เป็นอันดับสามของโลกและใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งใน Mesoamerica นักโบราณคดีพบว่าพีระมิดสุริยันสร้างขึ้นเมื่อประมาณปี ค.ศ. 100 ยืนเหนือ 230 ฟุต (70 เมตร) สูงและถูกสร้างขึ้นโดยไม่มีเครื่องมือโลหะ, สัตว์หรือแม้กระทั่งล้อ จุดประสงค์ของการสร้างไม่เหมือนกับพีระมิดของอียิปต์โบราณที่ใช้เป็นสุสานสำหรับฝังศพกษัตริย์เพราะพีระมิดของเตโอติฮัวคานนั้นน่าจะใช้เป็นวิหารเนื่องจากด้านบนของพีระมิดไม่ได้สอบเข้าหากันเป็นยอดแหลมเหมือนพีระมิดอียิปต์ทว่าจะปลายยอดพีระมิดเป็นแบบตัดเรียบทาด้วยสีแดงสด ซึ่งนักโบราณคดีคาดว่าน่าจะเคยมีวิหารตั้งอยู่ด้านบนทว่าในปัจจุบันวิหารบนยอดของพีระมิดสุริยันได้พังทลายลงไปทำให้เราไม่ทราบว่าในอดีตมันเคยใช้เป็นสถานที่บูชาเทพเจ้าองเองชาวเตโอติอัวกันกันแน่


ภาพโดย วรัญญา กลิ่นแก้วณรงค์

Pyramid of the Moon พีระมิดแห่งดวงจันทร์ พีระมิดทีใหญ่เป็นอันดับสองของเตโอติอัวกัน อยู่ทางตอนเหนือสุดของถนน Dead of the Dead อาจจะเสร็จสิ้นประมาณ 250 AD  นักโบราณคดีเชื่อว่าชนโบราณที่รังสรรค์พีระมิดแห่งดวงจันทร์ขึ้นมาน่าจะใช้ภูเขาที่มีชื่อว่าเซร์โรกอร์โด (Cerro Gordo) ซึ่งตั้งอยู่ด้านหลังเป็นต้นแบบนอกจากนั้นที่ด้านหน้าพีระมิดองค์นี้ยังมีพีระมิดขนาดเล็กอีกนับสิบองค์ตั้งอยู่เรียงราย แต่นักโบราณคดีก็ยังไม่ค่อยเข้าใจพีระมิดจันทราองค์นี้มากเท่าใดนักจนกระทั้งในปี ค.ศ. 2004 มีการขุดสำรวจโครงสร้างภายในพระมิดจันทราจนนำมาซึ่งการค้นพบที่น่าตกตะลึงนั้นได้หลักฐาน " การบูชายัญ " อันโหดร้าย ค้นพบหลุมฝังศพของโครงกระดูกชายไร้หัวที่มีหลุมฝังศพจำนวนมากของ obsidian และ greenstone เช่น เป็นสัตว์บูชายัญ ซากสัตว์เลื้ยงลูกด้วยนม นก สัตว์เลื้อยคลานต่างๆรวมทั้งสิงโตภูเขา หมาป่า นกอินทริ เหยี่ยว นกฮูก ไปจนถึงงูหางกระดิ่ง นอกจากนั้นยังพบว่ามนุษย์ที่ถูกบูชายัญต่างก็โดนจับมัดมือไพล่หลังเอาไว้นับหมายความว่าหากเขาต้องตายอย่างไม่เต็มใจแน่นอนเพียงแค่ว่านักโบราณคดียังไม่ทราบแน่ชัดว่าพวกเขาเป็นใคร แต่บางทีเขาอาจจะถูกนำมาบูชายัญในระหว่างการต่อเติมพีระมิดจันทราในแต่ละครั้งก็เป็นได้


ภาพโดย วรัญญา กลิ่นแก้วณรงค์

Pyramid of Feathered Serpent พีระมิดงูประดับขนนก พีระมิดองค์เล็กที่สุดความของเตโอติอัวกัน ตั้งอยู่ทางด้านใต้สุดของเมือง พิเศษคือจะตกแต่งพีระมิดด้วยหัวสัตว์ต่างๆลวดลายวิจิตรพิสดาร ลักษณะคล้ายเสือจากัวร์ และ งูยักษ์ประดับขนนก เทพเจ้าในร่างของงูใหญ่ประดับด้วยขนนกเป็นเทพองค์สำคัญของอเมริกากลางโบราณพระองค์มีนามว่า "เควตซัลโคแอทเทิล" (Quetzalcoalt) จึงเป็นที่มาให้กับชื่อพีระมิด มีการค้นพบหลักฐานการบูชายัญมนุษย์อย่างโหดร้ายไต้พีระมิดองค์นี้ พวกเขาถูกฝังพร้อมกับอาวุธและหัวหอกมากกว่า 150 ชิ้น นั่นจึงทำให้นักโบราณคดีตีความว่าศพของผู้โชคร้ายเหล่านี้อาจจะเป็นทหารที่ถูกนำมาบูชายัญเพื่อให้ทำหน้าที่เฝ้าพีระมิดอสรพิษขนนกไปชั่วนิรันดร์นั่นเอง


ภาพโดย วรัญญา กลิ่นแก้วณรงค์

The avenue of the dead ถนนแห่งความตาย เป็นถนนสายหลักในนครเตโอติอัวกัน ถนนทอดยาวจากทิศใต้จรดทิศเหนือ เชื่อมต่อพีระมิดทั้ง 3 องค์เข้าด้วยกัน และยังเป็นถนนเชื่อมต่อสถานที่ต่างๆในเมือง รวมถึงพื้นที่ที่อยู่อาศัยสำหรับลำดับชั้นสูงสุดของสังคมประกอบด้วย ส่วนใหญ่ของพระสงฆ์

และนี้ก็คือสถานที่สำคัญแห่งหนึ่งในเม็กซิโก หนึ่งในมหาพีระมิดที่ยิ่งใหญ่ของโลก ที่ได้รวบรวมร่องรอยอารยธรรม อันแสดงให้เห็นถึงมหานครอันยิ่งใหญ่ ภูมิปัญญาการใช้ชีวิต ความเชื่อ ทัศนคติของคนโบราณ รวมถึงความน่าอัศจรรย์ของสิ่งก่อสร้างและความพิศวงของการบูชายัญ ปริศนาที่ยังต้องไขกันต่อไป แต่อย่างไรก็ตามการเจริญอันสูงที่สุดย่อมมีวันดับสูญลงไม่ใช่แค่เพียงนครแห่งนี้ แต่ยังรวมไปถึงจักรวรรดิและอารยธรรมต่างๆทั่วโลก เหลือทิ้งไว้เพียงร่องรอยเท่านั้น


ภาพประกอบเพิ่มเติม


ป้าย องค์การยูเนสโกได้ยกให้เตโอติอัวกันเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรม (cultural heritage)
ภาพโดย วรัญญา กลิ่นแก้วณรงค์



ภาพมุมสูงถ่ายจากพีระมิดแห่งดวงจันทร์
ภาพโดย วรัญญา กลิ่นแก้วณรงค์


ไหเทพเจ้าอันต่อมา : เกี่ยวข้องกับเทพเจ้า Tlaloc ซึ่งเทพเจ้าองค์นี้เป็นตัวแทนของสัตว์ 3 ตัว ได้แก่ 1.เสือจากัวร์เป็นเสียงคำรามหรือฟ้าร้อง 2.งูยักษ์เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวของสายน้ำสัญลักษณ์แห่งความอุดมสมบูรณ์ และ 3.นกผู้นำพาน้ำการ แสดงถึงเทพเจ้าTlaloc ผู้มีสายฟ้าในมือ หรือ เรียกง่ายๆว่า เทพเจ้าสายฟ้า
ภาพโดย วรัญญา กลิ่นแก้วณรงค์



ของที่ระลึกส่วนใหญ่จะเป็น โมเดลพีระมิดม หัวกระโหลก, ของเล่นเด็ก, หิน, สร้อยที่ทำจากหิน
ภาพโดย วรัญญา กลิ่นแก้วณรงค์


เต่าถ่านที่ออกแบบให้เป็นหน้าคน ลักษณะมีเครา ลิ้น 2 แฉก ใส่ตุ้มหูใหญ่ ใส่สร้อยคอตกแต่งด้วยปัดกลม
ภาพโดย วรัญญา กลิ่นแก้วณรงค์


รูปปั้นคนเซรามิก ที่แสดงให้เห็นถึงชั้นชนของคนสมัยก่อน : ซึ่งในภาพสื่อคนชั้นชั้นสูง จะสังเกตได้ว่า เครื่องประดับศีรษะจะประดับด้วยขนนกซึ่งหมายถึงเจ้านายที่ยิ่งใหญ่หรือผู้ครอบครองสถานที่สำคัญ
ภาพโดย วรัญญา กลิ่นแก้วณรงค์


จำลองแผนผังมหานคร Aztecs
ภาพโดย วรัญญา กลิ่นแก้วณรงค์


Pyramid of Feathered Serpent พีระมิดงูประดับขนนก
ภาพโดย วรัญญา กลิ่นแก้วณรงค์


อ้างอิง  

ณัฐพล เดชขจร. (2560). เปิดประตูสู่สามมหาพีระมิดเม็กซิโกโบราณ, 29 กันยายน 2561. http://www.gypzyworld.com/article/view/748

Department of the Arts of Africa, Oceania, and the Americas, The Metropolitan Museum of Art. (2544). Teotihuacan: Pyramids of the Sun and the Moon, 29 กันยายน 2561. https://www.metmuseum.org/toah/hd/teot2/hd_teot2.htm

Wikipedia. (2560)./Pyramid of the Sun. 29 กันยายน 2561, https://en.wikipedia.org/wiki/Pyramid_of_the_Sun

Yokky Diary.(2560).Teotihuacan : มหาพีระมิดแห่งเม็กซิโก.29 กันยายน 2561. https://web.facebook.com/media/set/?set=a.2153380321563162&type=1&l=1fbe530525

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น